Artikelen

Artikelen van Koenraad Ouwens zijn korte of langere tijd geleden verschenen in boeken en tijdschriften. Sommige daarvan zijn niet meer of moeilijk verkrijgbaar. Daarom kunt u deze downloaden in pdf-formaat. Hieronder vindt u de manier om Adobe Reader, de applicatie die u nodig heeft om deze bestanden te kunnen lezen, gratis in uw bezit te krijgen.

Ook de artikelen zijn gratis. U mag ze doorgeven aan bekenden, maar ze niet zonder toestemming verder publiceren. In de toekomst zullen hier meer artikelen worden opgenomen.

 

De sequentie « Lætabundus »

Het artikel is al in 1993 verschenen in het tijdschrift Eredienstvaardig en het staat ook in « Liederen in opdracht ». Het behandelt de geschiedenis en het gebruik van de sequentie Lætabundus, gezongen na de epistellezing in de eucharistieviering op het kerstfeest. Het is een omstreden gezang, want de problematische verhouding van het christendom tot het Jodendom speelt er een belangrijke rol in. Het artikel is ook te vinden in het boek Liederen in opdracht.
 

 Asche bei der Kindertaufe

Het gebruik van as bij de doop van kinderen komt in de geschiedenis van de liturgie hoogst zelden voor. In de negentiende eeuw duikt het plotseling op in het rituale van de Christkatholische Kirche in Zwitserland. Was het daar een bizarre vernieuwing of gaat het terug op veel oudere praktijken? Ook in de Christengemeenschap, waarin de antroposofie van Rudolf Steiner met het christendom wordt verbonden, is het gebruik van as bij de kinderdoop bekend. Bestaan er verbindingen tussen deze gemeenschap en de Christkatholische Kirche? In het artikel wordt hiernaar gezocht en worden ook de oude wortels van dit merkwaardige gebruik onderzocht.

 Verheerlijking en verheffing

In dit artikel, dat in 1993 in Eredienstvaardig verscheen, wordt nader ingegaan op de verbinding die er bestaat tussen de feesten van de Gedaanteverandering van de Heer (6 augustus) en de Verheffing van het heilig Kruis op 14 september. Het eerstgenoemde thema is in de westerse kerk ook aan de orde op de tweede zondag van de Veertigdagentijd. In de presentatie van leesroosters dient deze zondag als uitgangspunt, zodat dit artikel dient als verdere achtergrondinformatie hierbij.

De mensenvissers

In de achttiende eeuw werden in Frankrijk in verscheidene bisdommen brevieren voor de geestelijkheid ingevoerd die sterk afweken van het Romeine brevier van 1568, dat door het concilie van Trente was voorgeschreven. De ontwerpers en samenstellers van deze getijdenboeken wilden zoveel mogelijk teksten aan de bijbel ontlenen en wensten beter Latijn voor de vrije tekstgedeelten. Daarnaast hadden ze vaak uitgesproken ideeën, vooral over het wezen en de organisatie van de kerk, de ambten en de verhouding tussen geestelijken en ‘leken’. Het Parijse brevier van 1736 werd ook in een aangepaste vorm in Nederland gebruikt. In dit artikel worden de belangrijke verschillen tussen dit en het Romeinse brevier geanalyseerd voor een feestdag die de uiteenlopende kerk– en ambtsopvattingen zichtbaar maakt, dat van de apostelen Petrus en Paulus.

Over de afwezige kruisweg

In oud-katholieke kerken in ons land zijn biechtstoelen en afbeeldingen van de veertien kruiswegstaties opvallend afwezig. Vaak worden daarover vragen gesteld: waarom zijn die afgeschaft. De werkelijkheid is dat zij nooit zijn ingevoerd. Over de afwezige Kruisweg verscheen in 1998 een artikel in De Oud-Katholiek. Daarin vindt u de achtergrond van deze devotie en de reden waarom deze niet in de kerken van de Oud-Bisschoppelijke Clerezie kon doordringen.

Der Ort des Glaubensbekenntnisses in der Eucharistiefeier

De geloofsbelijdenis van de concilies van Nicaea en Constantinopel is betrekkelijk laat in de liturgie van de eucharistieviering ingevoerd. De invoering was ook niet overal gelijktijdig. De plaats die het Credo inneemt in het verloop van de eucharistie is ook niet in alle tradities van de oosterse en de westerse kerken dezelfde. In dit artikel, dat eerder verschenen is in Die Wurzel aller Theologie: Sentire cum Ecclesia, Bern 2003, worden de verschillende gebruiken onderzocht en geëvalueerd.